Düğünden Önce Son Çıkış: Gelin Alma Nasıl Yapılır?

Yeni bir hayata başlangıç yapma öncesinde gelinin aile evinden ayrılma aşaması da detaylı bir konudur. “Gelin alma nasıl yapılır, nelere dikkat etmeliyiz?” diyorsanız bu yazı tam size göre.

Gelin alma; gelin ve damat adaylarının önceden bilmesi, araştırması gereken bir detaydır. Düğün dahil olmak üzere her şey usulüne uygun şekilde yapılıyorsa, gelin almanın da kendine özgü adetleri yerine getirilmelidir. Ayrıca hemen her düğünde gelin alma gelenekleri yerine getirilir. Gelin alma, düğün adetlerinde en çok uygulananlardan biridir.

Düğün evresinde kadar yaşanan stres, telaş ve hazırlıklardan dolayı gelinin kafası yeterince doludur. Bu nedenle düğün gününe kadar evden ayrılacağının farkına varması güç olur. Ancak o günden önce evdeki son gecesinde tam olarak idrak eder durumu. Doğumundan beri yaşadığı o evden; mutluluklarını, üzüntülerini paylaştığı ailesinden ayrılacağı gün gelmiştir. Yılların alışkanlığını bırakmak, ailenin başucundan ayrılmak sanıldığı kadar kolay değildir.

Düğün mevsimi geldiğinde artık pek çok detay önem kazanmaktadır. Düğünlerde genellikle yapılan düzenlemeler bellidir. Düğün gününün sevinç ve hüzün kokan bütün anları özeldir ama gelinin damat ve ailesi tarafından baba evinden alındığı dakikalar çok farklıdır.

Eve Veda Etme Zamanı Gelmiştir

Gelin, baba evine veda eder. Artık yeni bir hayata başlıyordur. Gelin alma adetleri de bu hüzünlü ama tatlı ayrılığın değerini anlatır. Ayrıca da adetlerimizde düğünlerin olmazsa olmaz ritüellerindendir. Yöreden yöreye değişse dahi muhakkak bu adet yerine getirilir.

Gelin ve gelinin yakınları sabah erkenden uyanıp kuaföre gitmiş, düğüne özel kıyafetlerini giymiştir. Hatta aynı gün içerisinde fotoğraf çekimi yapılacaksa, belirlenen mekanda fotoğraf albümü için saatler harcanmıştır. Damat tarafında ise sabahtan gelin arabası hazırlanmış, tüm akrabalar en şık halleriyle yerlerini almışlardır.

Gelin evinde damat tarafı beklenirken aile fotoğrafları çekilir. Düğünden önce evde çekilen son fotoğrafta; bir koltukta oturan aile bireylerini ve ortalarındaki beyaz gelinlik içinde kuğu gibi görünen gelini görürüz.

Gün boyu düğün heyecanı yaşanırken artık hazırlıklar tamamlanmış ve gelin arabası da gelinini beklemektedir. Çiçeklerle, kumaşlarla süslenmiş, arka camında gelin damadın adı yazan o araba gelini evinden ayıracak araç olacaktır. Tabi aynı zamanda da yeni hayatına başlangıç yapacağı yolu o araçla gidecektir. Damat ve akrabaları arabalarla konvoy oluşturur ve hatta davul zurna eşliğinde hep birlikte gelin evine giderler. Gelin evine giden damat tarafı, mahalle sakinlerine kız almaya geldiklerini belli etmek için sürekli korna çalarlar.

Daha küçük şehirlerde ve semtlerde gelin almaya at ile gidilir. Eskiden daha yaygın olan bu gelin alma adeti hala günümüzde de belirli yerlerde devam ediyor. At ile gelen damat gelinin kapısının önünde bekler. Ailesiyle vedalaşan gelin ata biner ve evden ayrılır. Hatta bilindik bir atasözü olan “Gelin ata binmiş, ya nasip demiş.” de bu gelin alma adetinden gelmektedir.

Gelin Evinin Önünde Eğlenceye Başlanır

Eğlenceli ve müzikli şekilde gelinin baba evine gidilir. Artık gelin alma zamanı gelmiştir. Gelin evinin önünde davullar çalarken, gelini alacak damat ve yakınları da orada oynamaya başlarlar. Damat tarafı davul zurnayla geldiyse eğer; yakın akrabalar arabadan iner inmez halay çekmeye, yöresel oyunları oynamaya başlar. Bu keyifli anlara komşular da eşlik eder. Halayın ortasında oradan oraya koşuşturan çocukları görmek kaçınılmazdır. Bu çocuklar aynı zamanda damadın akrabalarından harçlık almak için birbirleriyle yarışırlar. Bütün mahalle bir anda neşeli bir atmosfere bürünür. Hatta düğüne gidecek olan çoğu kişi de erkenden hazırlanarak gelin alma merasimini izlemek için evin önünde yerini alır. Bu heyecanlı ve duygusal ana tanık olmak isterler.

Bu neşeli atmosfere biraz ara verilmesi gerekir ki, o da damat tarafının gelin evine çıkmasıyla gerçekleşecektir. Evin önünde akrabalar oynayadursunlar; damadın annesi, babası ve birkaç tane aile büyüğü gelin evinin kapısının önüne giderler.

Kapı Harçlığı Alınmadan Damat İçeri Alınmaz

Gelin evinde de tatlı bir hüzün olsa da damadın ailesini eve sokmamakla bir kişi görevlidir. Bu kişi genelde kız kardeş veya genç bir aile bireyi olur. Gelin almaya gelen kişiler ile kapıyı tutmakla görevli aile bireyi arasında kapıyı açmadan bir diyalog gerçekleşir. Damat tarafı nasıl kız alacaklarını, gelin tarafı ise nazlı olacaklarını birbirlerine kanıtlamalıdır. Damat tarafı elini cebine atar ve bu nazlı merasim biter. Eğer kapıdaki kişiye verilen harçlık beğenilmezse bu süreç biraz daha uzatılabilir. Devamında da karşılıklı esprilerin yapıldığı keyifli anlar yaşanabilir.

Gelin ise babası veya aile büyüğü tarafından beline bağlanan bir kırmızı kuşak ile içeride beklemektedir. Günümüzde gelinler beline kırmızı kuşak bağlanmasını istemeyebilirler. Bu kişinin tercihine kalmıştır. Gelinin yüzü duvakla örtülür ve vedalaşma süreci yaşanır. Gözyaşları akarken, beline kırmızı kuşak bağlanan gelin, dualarla kutsanır. Baba veya aile büyüğü kıza son kez bazı geleneklerde harçlık verir ve ona öğütler de verir. Gelin, ailesinden haklarını helal etmelerini ister. Baba ile gelin arasındaki sohbet, gelin alma aşamasındaki en hüzünlü anlardan birini oluşturur. Gelin ise baba elini öper ve anneyle de gözyaşlarıyla vedalaşır. Eğer varsa kardeşler, yakın arkadaşlar da gözyaşlarının sel olduğu bu anlara dahil olurlar. Kuaförde saatlerce emek verilen makyajlar bozulma aşamasına gelir. O nedenle elinde akan makyajını silmeye çalışan, ağlamamaya çalışan, birbirini teselli eden kişiler görmeniz olasıdır. Gelin evden çıkmadan önce son olarak dualar edilir, güzel bir evlilik geçirmeleri için iyi dileklerde bulunulur.

Gelin Alma Sonrası Konvoy Başlar

Gelin alma töreni damadın gelini koluna takmasıyla baba evinden çıkmasının neticesinde bitmiştir. Evin önünde bekleyen kalabalık gelini, damadı ve ailesini görünce büyük bir coşkuyla alkışlarlar. Gelin tarafı ise gelinin evi bereketli olsun inancıyla pirinç, para ve şeker karışımını gelin ve damadın başlarından saçarlar. Bazı adetlerde de gelin evinin önünde testi kırılır. Her yörede gelin alma adetleri farklılık gösterebilmektedir. O yörenin inançlarına göre gelin evden çıkarken farklı durumlarla karşılaşılabilir.

Gelin arabasına gelen gelin ve damat şarkılara ve danslara başlarlar. Damat hemen tebrik edilir ve sonra arabaya hemen gelin bindirilir. Arabada genelde gelin ve damadın yakın arkadaşları veya kendilerine daha yakın gördükleri genç bir akrabaları bulunur. Bu kişinin görevi araba kullanmaktan da öte birçok konuyu organize etmek ve çiftlerin stressiz olmasını sağlamaya çalışmaktır. Davullar eşliğinde ve müziklerle konvoy oluşturulur, düğün programına göre yola çıkılır. Havluların bağlandığı konvoy arabaları korna çalarak düğünün olacağı semtte bir tura çıkarlar. Gelin arabasının önü çoğu zaman çocuklar tarafından kesilir ve çocuklara içerisinde para olan zarflar verilir.

Gelin alma merasiminin heyecanı bitmiş ama düğün heyecanı başlamıştır. Yeni ve güzel bir hayat yolculuğuna çıkan gelin ve damat için yapılacak tek şey tebriklerinizi iletmek ve mutluluklar dilemektir. Düğün bittikten sonra evlerine giden gelinin ailesi hüzünlü saatler geçirir. Bundan sonra kızları olmadan yaşayacakları bu eve bir sessizliğin hakim olduğunu fark ederler. Bugünün bir gün geleceğini bilen gelin babası, kızının mutlu anlar geçireceğini düşünerek kendini telkin eder.

Çoğu kişinin unutamadığı bir gelin alma anısı vardır. Sizin de yaşadığınız veya çevrenizdekilerden duyduğunuz bir gelin alma anısı varsa bizimle paylaşabilirsiniz. Böylelikle bu keyifli anıların daha çok kişiye ulaşmasını sağlayabilirsiniz.