Gerdek Gecesi Gelenekleri

Kimileri için yıllarca beklenen an olan gerdek gecesi, çiftlerin hayatlarında şüphesiz iz bırakacak özel bir tecrübe. Buna dair zaman içinde oluşmuş birçok gelecek var

Gelin ve damadın birlikte ilk cinsel deneyimlerine hazırlanması pek de kolay değildir. Bu ikisi için de ilk cinsel deneyim olacaksa daha da dikkatli olunması gerekir. Zira bu gecenin sosyal ve psikolojik tarafları iz bırakan nitelikte olabilir. Kültürümüzde gerdek gecesi geleneklerine ilişkin pek çok yaşanmışlık bulunması da konuya atfedilen öneme bir işaret olsa gerek.

Gelin ve damada düğün ve özellikle gerdek konusunda yardımcı olmak, tecrübeleriyle yol göstermek için düğün süresince yanlarından ayrılmayan yardımcılar hepimizin malumu. Düğün yükünün önemli bir bölümünü sırtlanan bu yardımcılardan damada yardımcı olan erkeklere sağdıç, geline yardımcı olan kadınlara ise nedime (ya da yöresel dille söyleyecek olursak “yenge”) denir. Yeni evli çifte gerdek gecesi ve cinsellikle ilgili ilk sistematik bilgileri vermek de yine bunlara düşer.

Gerdek gecesi düğünün bitiminden sonra hemen başlamaz genellikle. Misafirlerin, akrabaların ve en son yakın aile bireylerinin düğünden sonra sırayla dağılması beklenir. Ancak evli evine köylü köyüne gittikten sonra başbaşa özel anlara zaman kalır. Her bölgeye ve evlenen çiftin sosyokültürel durumuna göre yaşanan süreç farklı olsa da ortak özellikleri olduğunu söylemek mümkün.

Gelin almadan sonra erkek ve kadın gerdek gecesini geçirecekleri odada sağdıç ve nedimeleriyle birlikte görüştürülür. Kısa bir zaman sonra baş başa bırakılırlar ve birbirlerine hoş sözler söylemeleri beklenir. Bilhassa damadın geline yeni hayatına başladığı için hoş geldin demesi adettendir. Akabinde kız evinden bir grup gelerek gelin ve damada birlikte yiyecekleri ilk yemeği getirirler. Bunlara “zerdeci” de denir. Bu yemeğin kutsal ve bereketli olduğuna dair bir inanış vardır.

Eğer resmi nikahın ardından dini nikah da tercih ediliyorsa ilgili tören yapıldıktan sonra damat arkadaşlarıyla birlikte yatsı namazına gider. Dönüşte damadın ayakkabısının çalınması kuvvetle muhtemeldir. Aslında burada hedefin damattan ziyade sağdıçlar olduğunu belirtmeliyiz zira damadın çalınan ayakkabısını kurtarmak yine sağdıçlara düşecektir, elbette ayakkabıyı saklayanlara verilecek muayyen bir bahşiş mukabilinde…

Gerdek yatağının üzerinde çocuk yuvarlanması adeti de yeni evli çiftin sağlıklı bir çocuk sahibi olmaları beklentisiyle yapılır. Ayrıca erkek çocuk kültürünün baskın olduğu bölgelerde erkek çocuk tercih edilir genelde.

Gerdek gecesini geçireceği eve girerken damadın sırtını hedef alarak atılan yumruklar da hemen her bölgede ve seviyede devam ettirilen bir gelecek. Damadı en çok dövenlerin de, o ana kadar düğünün çilesini çeken sağdıçlar olduğunu tahmin etmek zor değil elbette. Bu noktada damada düşen fazla sesini çıkarmadan o dayağı yemektir.

Muhtelif şekillerde yaşanıp biten gecenin ardından çiftlerin erken kalkmaları da yeni hayatlarına dinamik bir başlangıç yapmaları açısından önemli kabul edilir. Yeni evli çiftin uygun zamanda, hatta mümkünse hemen ertesi gün, ailelerini ziyaret edip ellerini öpmeleri beklenir.