Nikah Şekeri Tarihçesi

Kabul edelim, düğünlerde nasıl düğün pastasını dört gözle bekliyorsak nikah sırasında da en sevdiğimiz kısım nikah şekerlerinin ve diğer süslü ikramların dağıtıldığı andır. Pekiyi hiç merak ettiniz mi, nikah şekeri adeti nereden çıkmış?

Birçok farklı rivayeti, hikayesi ve gıybeti olmasına rağmen nikah şekerinin kabaca bir tarihçesini çıkartmamız gerekirse, 15. yüzyıla yolculuk yapmamız gerekir. Özellikle Orta Anadolu’da 15. yüzyılın sonlarına doğru kelle şekerlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte özel aşçı ve ustalar, bu şekerleri dövüp eriterek gül yağı, tarçın ve gelincik meyvelerinden oluşan doğal bir aroma verir ve pişirerek günümüz akide şekerine benzer bir şeker ortaya çıkartırlardı. Aslında nikah şekerinin ilk temelleri böylece atılmış oldu.

Bu özel şekerler, ilk başta yalnızca padişahlar ve sadrazamlar için hazırlanırken zaman içerisinde saraydan esnafa ve köylüye varmış ve nikah ve düğünlerde dağıtılma adeti edinmiştir. Osmanlı Devleti’nin bir nevi iyi niyet simgesi olarak görevlendirilmiş sevimli, renkli, tatlı mı tatlı nikah şekeri, nikah ve düğün törenlerine gelen misafirlere hoşluk, nezaket ve şükran göstermek adına ikram edilmeye başlanmıştır.

Bir diğer rivayete göre III. Ahmet ile evlenmeye niyetlenmiş olan Hatice Sultan’ın düğününe davet edilen misafirler, III. Ahmet’in sefere katılması sonucu düğünü 19 gün boyunca beklemek zorunda kalmışlar. Seferi dönüşü padişah, bekleyen misafirlerin gönlünü almak ve özür dilemek adına tütün, çekirdek kahve ve şeker de dahil olmak üzere sefer sırasında elde ettiği ganimetlerin misafirlere ve halka dağıtılmasını emretmiş. Bu adet zamanla yalnızca şeker dağıtmaya dönüşmüş ve şekerlerin adı da “nikah şekeri” olmuş. Bir başka Osmanlı geleneğine göre saray düğünlerinde gelin ya da damat sadrazam veya padişah tarafından ise, düğün alayı boyunca şekerleme, tatlı sinileri, şerbet sürahileri, para keseleri ve şeker bohçaları taşınırdı. Bu tatlıların ve hediye edilen eşyaların bereket ve mutluluk getireceğine inanılırdı. “Tatlı yiyelim, tatlı konuşalım” atasözü de buradan türemiştir belki, ne dersiniz?

Günümüzde nikah şekerinin ve nikah şekeri dağıtmanın modernize edilmiş pek çok versiyonu vardır. Her ne kadar kimse artık şerbet sürahileri ve para keseleri dağıtmasa da, nikah şekeri de nikah ve düğünlerde büyük önem taşır ve gelin ile damadın konuklara verdiği önemi, onlara gösterdiği nezaketi sembolize eder. Renkli ambalajlara sarılı enfes sütlü çikolata parçaları dağıtılabildiği gibi, sevimli meyveli şekerler de tercih edilebilmekte. Şık görüntüsü, masumiyeti temsil eden beyaz dantelleri ve şirin pembe kurdelesi ile bu leziz ikrama hangimiz hayır diyebiliriz ki?