Unutulmaya Yüz Tutmuş Bir Gelenek:Damat Hamamı

Türk gelenek ve göreneklerinde bir çok geleneksel adetimiz bulunmaktadır. Bu geleneklerden bazıları klasikleşmişken bazıları ise oldukça eğlenceli bir haldedir.  Maalesef damat hamamı eğlenceli olmasına rağmen unutulmaya yüz tutmuş bir haldedir.

Kültürümüzdeki damat ritüellerinden biri de, her ne kadar günümüzde özellikle de büyük şehirlerde pek uygulanmasa da unutulmaya yüz tutmuş bir gelenek damat hamamı geleneğidir. Kırsal yörelerde hâlâ canlı tutulan bu gelenek, aslında epey eğlenceli ve ileride güzel anılar bırakabilecek bir evlilik öncesi ritüelidir. Damat hamamının ayrıntılarını anlatmadan önce genel olarak bir hamam ve hamam kültürüne göz atalım.

Arapça kökenli olan hamam kelimesinin kelime olarak anlamı; özel bir düzenekle ısıtılan, sıcak ve soğuk suyu bulunan, yapılış amacı yıkanmak olan bir yapı demektir. Hamamın ortaya çıkma tarihi Romalılar’a kadar uzanmaktadır. Türkler hamamları yalnızca yıkanma yeri olarak değil, aynı zamanda bir sağlık, sosyalleşme yeri olarak da kullanmakta ve aynı zamanda kültürel etkinliklerin de yaşandığı bir merkez olarak görmektedirler. İnsanoğlu daima su ve su ile ilgili olan aktivitelere ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle hamam insanlar için oldukça büyük bir önem taşımaktadır. Hamamlar her döneme uyum sağlamış yapılardır. Bulunduğu her dönemde dini inançlar doğrultusunda gerçekleştirilen mimari değişimlere uğramıştır ve insanların sosyal yaşamlarının bir parçası haline gelmiştir.

Hamamlar Türk’ lerin Türk Hamamı yapısıyla kültürel anlamda herkesin aklına kazınmış bir olgu haline gelmiştir.

İnsanlar yüzyıllardır temizlenmeyi manevi boyutta bir gelenek olarak kullanmışlardır. Dinsel boyutun yanı sıra beden temizliğininde gerçekleştirildiği bu mekan insanlar için vazgeçilmez bir yapıdır. Hamamlar; stresi azaltır, insan bedenini kasları gevşeterek rahatlatır. Kas ağrıları olanlar için gidilmesi gerekir, kısıtlı eklemleri açar. İnsanların bağışıklık sistemlerini güçlendirir. Kan dolaşımını artırır ve metobolizmanın hızlanmasına yardımcı olur. Sinuslerde oluşan tıkanıkları azaltır, cildin genç kalmasını sağlayarak yaşlanmayı geciktirir. Deride birikmiş olan yağ ve toksinlerin dışa atılımına yardımcı olur.

Damat hamamı geleneğinde, düğün sabahı ya da düğünden bir gün önce müstakbel damat, gelin tarafının erkek akrabaları ve kendi yakın erkek arkadaşları ile birlikte hamama gider. Bilindiği gibi hamam kültürümüzde sadece temizlenilen, yıkanılan bir yer değil; arkadaşların, eşin dostun bir araya gelip hoşça vakit geçirdiği bir yerdir. Damat hamamı geleneğinde de kına gecesi ve gelin hamamı gibi, evlenecek olan kişinin düğünü öncesinde hemcinsi arkadaşlarıyla bir araya gelip doyasıya eğlenmesi esastır. Bir nevi bekarlığa veda partisidir aslında damat hamamı. erkek erkeğe gerçekleşen eğlenceler, yemekler, kahkahalar ve daha bir sürü güzel aktivitelerin yer aldığı bir organizasyondur. Hem sıcak bir ortam vardır bu organizasyonda hemde herkes samimidir birbirine karşı. Hatta geleneklerde damat ve arkadaşları bezik, okey, batak gibi oyunlar oynarlar hamamda. Tabii bu eğlenceler sırasında ister istemez güzelce yıkanmış, iyice bir keselenmiş de oluyorsunuz ve bir taşla iki kuş vuruluyor 🙂 Hem damat hem de damadın arkadaşları ilk önce keselenerek başlıyor hamam organizasyonuna. Buharla birlikte iyice terledikten sonra kese yapılarak derideki gözenekler açılır, varolan pürüzler giderilir ve toksinler temizlenir. Ciltteki ölü tabaka temizlendikten sonra daha da sağlıklı olan cilde köpük banyosu işlemi uygulanır. Köpük banyosu yapılan kese işleminden sonra cildin daha da derinlerine inerek temizlenmesine olanak sağlar. Geleneksel Türk Hamamı kültüründe vücudun tüm bölümleri tamamen köpük ile kaplanır. Köpük banyosu sonrasında lif masajı uygulanır. Deri altı dokularının derinlemesine temizlenmesinde önemli rol oynayan doğal lif masajı kan dolaşımı için oldukça etkili ve önemli bir işlemdir. Lif masajı sonrasında ise Türk masajı yahut Hamam masajı uygulanabilir. Bu masajlar hem fizyolojik hem de psikolojik etkileşim yaratan, kendine has bazı teknikleri olan sağlık içinde önem taşıyan bir uygulamadır. Masajın etkisini atırmak amaçlı krem, yağ, ısıtıcı ışıklar ve bunlara benzer ürünler kullanılabilir.

Hamam içerisinde aynı zamanda kişi vücut bakımlarınıda gerçekleştirebilmektedir. Kişiler, vücut  bakımı yaptırmak için kil, yosun, bitkisel yağlar, bitkisel sular, bal, süt, yoğurt gibi maddeleri kullanabilmektedir. içerisinde taze meyve suyu, gül suyu ve bitkisel yağların bulunduğu karışımlar vücuda bakım amaçlı sürülebilir. Yapılan bakımların tam anlamıyla etki göstermesi için masaj ile desteklenmesi önerilir. Bu bakımlar sonrasında beden toksinlerden arını, cilt temizlenir ve daha parlak, pürüzsüz bir görünüme sahip olunur.

Düğün öncesinde böylesine derinlemesine bir bakım hem damat  hemde çevresi için oldukça dinlendirici ve etkileyici olacaktır. Düğün günü damat için oldukça önemli olduğundan, içerisinde biraz tatlı bir telaş barındıran, biraz heyecanın verdiği tatlı stres dolu bir gün olacaktır. Bu yüzden damat düğün öncesinde kendi kafasını ve bedenini rahatlatmalı, kendisini düğününe hem pisikolojik hem de fizyolojik olarak hazırlamalıdır. Böylece ufak aksilikler bile damadı daha az gerecektir. Ayrıca düğün gününe kadar yapılan hazırlıkların vermiş olduğu yorgunluklar da hiçte hafife alınacak cinsten değildir. Bu sebeple damadın kendisini bu yöntem ile rahatlatması oldukça güzel olacaktır. Aynı organizasyon bir de gelin hamamı olarak gerçekleşmektedir. Ancak gelin hamamının damat hamamından farkı biraz daha fazla dedikodulu, daha çok çalgılı çengili olması ve bir de daha çok dans etmeli şarkı söylemeli olmasıdır. Bazı hamamlarda erkeklere özel kına partisi de düzenlenmektedir. Kına partisinin özelliği damadın düğünden önce eşine kendisini adaması ve onlara şans getirmesi adına yapılan bir etkinliktir. Bu etkinliğin aynısı kadınlar içinde kadınlar hamamında gerçekleştirilmektedir.

Bu geleneği düğününüzden önce yerine getirmek isterseniz bugün pek çok otelin hamamının olduğunu unutmayın. Hamamlar arasında bazen fiyat, etkinlik farklılığı olabilmektedir. Dilerseniz bunun için ayrıntılı bir araştırma yapabilir ve olası kötü süprizleri engelleyebilir ya da tam olarak istediğiniz hamamı seçmek için daha çok araştırma yapabilirsiniz.  Ünlü otellerin hamamları için önceden randevu almak gerektiğini hatırlatmamıza gerek yok herhalde. Bu otel hamamlarında isteğe bağlı olarak sauna, spa ve masaj hizmetleri de alabilirsiniz. Tercihiniz geleneksel, tarihi hamamlarsa İstanbul’da akla ilk Çemberlitaş Hamamı gelir tabii ki. Çemberlitaş Hamamı’nın yanı sıra, özellikle de Üsküdar, Kadıköy, Beşiktaş, Fatih gibi köklü, eski semtlerde semt hamamlarının hâlâ var olduğunu ve biz gençler kimi zaman pek fark etmesek de aslında gayet de kullanılmakta olduğunu ekleyelim.  Geleneksel hamamlarda, geleneksel aktiviteler ile daha çok karşılaşma şansınız bulunmaktadır. Malum  gelişen dünyada günden güne bir sürü farklı, yeni adet ortaya çıkmıştır. Otel hamamlarında isteğe göre tercih edeceğiniz her uygulamanında ayrıca bir bütçesi olduğunu da sizinle paylaşmak isteriz. Bütün ayrıntılar göz önünde bulundurulursa hem kafanız rahat olacaktır hem de bedeniniz rahatlayacaktır. Hamam organizasyonunu dilerseniz düğün sonrasında da gerçekleştirebilirsiniz. Böylesine sağlıklı bir aktiviteyi erkek erkeğe belirli zamanlarda tekrarlamak sağlığınız için faydalı olabilir. Dilerseniz tüm hamam aktivitelerinden yararlanmadan, yalnızca tercihinize göre seçecek olduğunu aktivitelerden de yararlanma şansına sahipsiniz. Örneğin; yalnızca kese ve köpük banyosu ya da kese ve masaj seçenekleri gibi alternatifleriniz de bulunmaktadir.

Damat Hamamı sırasında arkadaşlarınızla iyi eğlenceler dileriz. Bolca eğlenceli, çokça rahatlamalı, kafaya hiçbir şey takmamalı zamanlarınızın olması dileği ile. Şimdiden sıhhatler olsun!

damat hamamıdüğün hamamı